Home / Sweethome / Night Vision / Earthrise: η πιο διάσημη φωτογραφία της Γης από τη Σελήνη 3 Αυγούστου 2020
Με αφορμή τη σημερινή πανσέληνο, παρουσιάζουμε ένα αφιέρωμα για τη φωτογραφία της Γης από την επιφάνεια της Σελήνης, γνωστής ως Earthrise, η οποία έμμελε να αλλάξει για πάντα τον τρόπο που βλέπουμε τη Γη και τους ίδιους μας τους εαυτούς.
Στις 30 Δεκεμβρίου του 1968 ο κόσμος άλλαξε για πάντα. Η ημερομηνία δεν έχει εντυπωθεί στη συλλογική μνήμη της ανθρωπότητας, αλλά σηματοδότησε την αλλαγή του τρόπου με τον οποίο βλέπουμε τον κόσμο. Κυριολεκτικά και μεταφορικά.
Εννέα μέρες νωρίτερα είχε ξεκινήσει η αποστολή Apollo 8 με κατεύθυνση τη Σελήνη. Δύο ημέρες αφού απογειώθηκε από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι το διαστημόπλοιο εισήλθε σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη. Κάποια στιγμή ο κυβερνήτης του διαστημόπλοιου Φρανκ Μπόρμαν διόρθωσε ελάχιστα την πορεία του και αυτό που αντίκρισαν οι τρεις Αμερικανοί αστροναύτες ήταν μοναδικό.
«Θεέ μου» αναφώνησε ο πιλότος της σεληνακάτου Γουίλιαμ Αντερς. «Κοιτάξτε αυτήν την εικόνα, η Γη ανατέλλει», φώναξε στους συναδέλφους του. Αρπαξε αμέσως τη φωτογραφική μηχανή, έβαλε φιλμ και πάτησε το κουμπί.
«Πατούσα συνεχώς το κουμπί», θυμάται. Από τις εικόνες που απαθανάτισε μία επρόκειτο να αλλάξει την ανθρωπότητα για πάντα.
Γνωστή πλέον με το όνομα Earthrise η πρώτη φωτογραφία που τραβήχτηκε έξω από το πεδίο βαρύτητας της Γης, έχει τυπωθεί σε χιλιάδες καρτ ποστάλ, μπλουζάκια και αφίσες.
«Είναι προφανές ότι πρόκειται για τη πιο σημαντική φωτογραφία στην ιστορία», τονίζει ο φωτογράφος του National Geographic Μπράιν Σκέρι, ο οποίος χαρακτηρίζει τη φωτογραφία ως έναν καθρέφτη της ανθρωπότητας.

Η γέννηση της Earthrise
Αρχικά, η αποστολή επρόκειτο να καθυστερήσει λόγω τεχνικών προβλημάτων, αλλά φήμες ότι η Σοβιετική Ενωση σχεδίαζε να στείλει τον πρώτο άνθρωπο στο φεγγάρι, οδήγησαν στην επίσπευση των διαδικασιών. Η NASA είχε ηττηθεί επτά χρόνια νωρίτερα, όταν ο Γιούρι Γκαγκάριν έγινε ο πρώτος άνθρωπος που ταξίδεψε στο διάστημα.
Οταν λοιπόν οι τρεις Αμερικανοί αστροναύτες επιβιβάστηκαν στο μεγαλύτερο – μέχρι τότε – διαστημόπλοιο, οι επιστήμονες της NASA δεν ήταν απόλυτα σίγουροι για το αποτέλεσμα.
Η απογείωση όμως ολοκληρώθηκε με επιτυχία και η Γη άρχισε να γίνεται μία μικρή «μπάλα» στα μάτια των τριών ανδρών.
Τα Χριστούγεννα τα μέλη του Apollo 8 απευθύνθηκαν στους κατοίκους της Γης με τον Μπόρμαν να απαγγέλει τους πρώτους στίχους του βιβλίου της Γένεσις.
Λίγο αργότερα η Γη ξεπρόβαλε μαγευτική μπροστά τους και ο Αντερς τράβηξε την ιστορική φωτογραφία.
«Όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο, μιλά μέσα μας σε ένα επίπεδο που δεν μπορούμε να κατανοήσουμε πλήρως», λέει ο Σκέρι. «Δεν μπορείς – σαν καλλιτέχνης, φωτογράφος ή συγγραφέας – να το προβλέψεις. Απλά συμβαίνει. Και αυτή άλλωστε δεν είναι και η μαγεία; Δημιουργούμε πράγματα που μιλούν με διαφορετικό τρόπο στον καθένα».

Μία μπλε κουκίδα
Η Earthrise συχνά ταυτίζεται με την άνθιση του περιβαλλοντικού κινήματος, ενώ έχει αποτελέσει πηγή έμπνευσης για τις φωτογραφίες που ακολούθησαν. Πολλές από αυτές μας αγγίζουν συναισθηματικά με ποικίλους τρόπους.
Η φωτογραφία του αστροναύτη Τζακ Σμιτ, μέλος του πληρώματος του Apollo 17, στην επιφάνεια της Σελήνης, όπου η Γη και Σελήνη έχουν «αλλάξει ρόλους» έχει επίσης χαραχθεί στη μνήμη πολλών ανθρώπων.
Ελάχιστες φωτογραφίες όμως έχουν καταφέρει να μεταφέρουν το μεγαλείο του διαστήματος και το παράδοξο της ανθρώπινης ύπαρξης, όπως η Earthrise. Η Γη είναι μία κουκίδα στο αχανές σύμπαν, αλλά είναι και το στοιχείο που μας ενώνει.
Η Γη το 2068
Σήμερα, πολλοί αναρωτιούνται αν ένα γεγονός θα καταφέρει ποτέ να συγκλονίσει την ανθρωπότητα στον ίδιο βαθμό με τη φωτογραφία.
«Ποτέ μην λές ποτέ, αλλά δεν ξέρω αν θα μπορούσε ποτέ ένα γεγονός να έχει το μέγεθος της αποκάλυψης που η φωτογραφία μετέδωσε», τονίζει ο Σκέρι. «Κοιτώντας τη δεκαετίες αργότερα, δεν παλιώνει ποτέ».

Μπορούμε όμως να διαφυλάξουμε την κληρονομιά της φωτογραφίας, προφυλάσσοντας το μέλλον του πλανήτη. Ο αστροναύτης Λίλαντ Μέλβιν έχει δημιουργήσει μία μικρή ομάδα αστροναυτών, που προσπαθούν να μεταφέρουν τα μαθήματα που έμαθαν για τη Γη ταξιδεύοντας στο διάστημα.
«Με έκανε να θέλω να γυρίσω σπίτι, να σπάσω τα δεσμά μου, να ξεφύγω από τις αντιπαλότητες και να προσπαθήσω να περάσω το μήνυμα ότι κατοικούμε όλοι μαζί σε αυτόν τον πλανήτη και αν δεν συμμορφωθούμε, θα “σκοτώσουμε” τους εαυτούς μας και τον πλανήτη», αναφέρει ο Μέλβιν.
«Τι μπορούμε να κάνουμε για να εξασφαλίσουμε ότι θα υπάρχει η Γη το 2068;», αναρωτιέται.
με πληροφορίες από DW και National Geographic